آیا نگران اصل بودن طلای خریداری‌شده خود هستید؟ تشخیص طلا از بدل، به‌خصوص در خریدهای شخصی، دغدغه بسیاری از افراد است. باوجود روش‌های مختلف تشخیص طلا در طلافروشی‌ها، دانستن روش تشخیص طلا از بدل در منزل می‌تواند به شما کمک کند تا با اطمینان بیشتری خرید کنید.
در این مقاله از دیجی‌شهر، ۲۵ روش ساده و کاربردی برای تشخیص طلا از بدل، چه در خانه و چه در طلافروشی، گردآوری شده است تا شما بتوانید با خیالی آسوده، به ارزش طلای خود پی ببرید. با ما همراه باشید تا به دنیای تشخیص طلا قدم بگذاریم.
تشخیص طلا در منزل؛ ۱۵ روش ساده و کاربردی
تشخیص طلا از بدل یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های افرادی است که به خرید جواهرات علاقه دارند. در ادامه، ۱۵ روش ساده و کاربردی برای تشخیص طلا از بدل در منزل را معرفی می‌کنیم:
۱. بررسی علامت‌های مشخصه در جواهرات
یکی از راه‌های ساده تشخیص طلا از بدل، بررسی علامت‌های حک‌شده روی جواهرات است. معمولاً طلای واقعی دارای نشان‌هایی مثل عیار 18K و 22K یا علامت کارخانه سازنده است. این نشانه‌ها معمولاً در قسمت داخلی حلقه‌ها یا پشت گردن‌بند و دستبند حک می‌شوند. اگر این علامت‌ها وجود داشته باشند، احتمال اصل بودن طلا بیشتر است.
درصورتی‌که علامت مشخصه وجود نداشته باشد، ممکن است جواهر شما بدل باشد. البته گاهی اوقات جواهرات بدل نیز دارای نشانهای تقلبی هستند، پس بهتر است این روش را با سایر روش‌ها ترکیب کنید.
۲. بررسی حروف حک‌شده روی جواهرات
علاوه بر عیار، حروف دیگری نیز ممکن است روی طلا حک شده باشد، مانند «GF» (طلای پر شده) یا «GP» (روکش طلا). این حروف نشان می‌دهند که جواهر شما تماماً طلا نیست و تنها یک‌لایه طلا روی آن قرار گرفته است. اگر جواهری که در دست دارید دارای این نوع علامت‌ها باشد، احتمالاً بدل است. این روش برای تشخیص چشمی طلا از بدل بسیار مؤثر است.
۳. تست آب؛ طلای واقعی یا بدل؟
برای تشخیص طلا از بدل، جواهر خود را در یک لیوان آب بیندازید. طلای واقعی به دلیل چگالی بالا، به‌سرعت به ته لیوان فرومی‌رود. اما جواهرات بدل ممکن است روی سطح آب شناور بمانند یا به‌آرامی پایین بروند. تست آب ساده و سریع است و نیاز به هیچ ابزار خاصی ندارد. البته توجه داشته باشید که برخی بدل‌ها با چگالی بالا نیز ممکن است به ته لیوان بروند.
۴. نقش آهنربا در تشخیص طلا
طلا فلزی غیرمغناطیسی است. برای تست، یک آهنربای قوی را به جواهر نزدیک کنید. اگر جواهر به آهنربا جذب شد، مطمئناً بدل است؛ زیرا طلای خالص یا حتی آلیاژهای طلا خاصیت مغناطیسی ندارند. اگر جواهر به آهنربا جذب نشد، می‌توانید احتمال دهید که طلا واقعی است. این روش یکی از بهترین راه‌ها برای تشخیص سریع طلا از بدل در منزل است.
۵. تست پوست؛ واکنش بدن به طلا
جواهر خود را برای مدتی روی پوست خود بگذارید. اگر بعد از مدتی روی پوستتان لکه سبز یا سیاه ایجاد شد، احتمالاً جواهر شما بدل است. طلا به دلیل خلوص بالا با پوست واکنش نمی‌دهد و تغییری در رنگ پوست ایجاد نمی‌کند. این روش برای افرادی که پوست حساسی دارند، بسیار مناسب است. همچنین توجه کنید که این تست در محیط‌های مرطوب بهتر عمل می‌کند.
۶. راز طلای اصل در تست گریم
کمی پودر آرایش یا گریم روی پوست خود بزنید و جواهر را روی آن بکشید. اگر ردی سیاه یا سبز به جا ماند، جواهر شما بدل است. طلای واقعی ردی از خود بر جای نمی‌گذارد. روش تست گریم بیشتر برای طلاهای کوچک و سبک مناسب است و نیاز به‌دقت بالایی دارد. اگر نتیجه‌ای نگرفتید، روش‌های دیگر را امتحان کنید.
۷. آزمایش سرکه؛ تغییر رنگ، نشانه طلای تقلبی
چند قطره سرکه سفید روی طلا بریزید. اگر طلا تغییر رنگ داد یا لکه‌دار شد، احتمالاً بدل است. طلای واقعی حتی در تماس با سرکه هیچ تغییری نمی‌کند. این روش کاربردی است و به‌راحتی می‌توانید در خانه انجام دهید. فقط توجه داشته باشید که سرکه را با دقت استفاده کنید تا جواهر شما آسیب نبیند.
۸. اسید نیتریک؛ آزمایشی قوی برای شناسایی طلای اصل
این روش دقیق‌ترین راه تشخیص طلا از بدل است، اما نیاز به احتیاط دارد. مقدار کمی اسید نیتریک روی طلا بریزید. طلای واقعی هیچ واکنشی نشان نمی‌دهد، اما بدل ممکن است سبز یا سفید شود. اگر قصد استفاده از این روش را دارید، حتماً از دستکش و تهویه مناسب استفاده کنید، زیرا اسید نیتریک ماده‌ای خطرناک است.
۹. تست سرامیک؛ خط طلایی یا سیاه؟
یک قطعه سرامیک بدون لعاب بردارید و طلا را روی آن بکشید. اگر رد طلایی بر جای گذاشت، طلا واقعی است. اگر رد سیاه یا خاکستری ایجاد شد، جواهر بدل است. این روش بسیار ساده و کم‌هزینه است و برای طلاهای سبک و کوچک بسیار مؤثر است.
۱۰. وزن و اندازه؛ آیا طلای شما به‌اندازه کافی سنگین است؟
طلای واقعی به دلیل چگالی بالا، سنگین‌تر از بدل است. جواهر خود را وزن کنید و با اندازه مشابه آن مقایسه کنید. اگر وزن آن سبک‌تر از حد انتظار بود، احتمالاً بدل است. اگر ترازوی آشپزخانه دارید، می‌توانید از آن برای وزن‌کردن طلا استفاده کنید. درصورتی‌که چنین ترازوهایی در دسترس نیست، معمولاً جواهرفروشی‌ها و ارزیابان این خدمات را به‌صورت رایگان انجام می‌دهند.
۱۱. تغییر رنگ پوست؛ نشانهای سریع برای شناسایی طلای تقلبی
طلای خالص با عرق یا چربی پوست واکنش نشان نمی‌دهد، بنابراین اگر روی پوست خود علائم سیاه یا سبز مشاهده کردید، احتمالاً ناشی از وجود فلزات دیگر است. نقره معمولاً باعث ایجاد علائم سیاه و مس موجب علائم سبز می‌شود. اگر این نشانه‌ها به مقدار زیادی روی پوست شما ظاهر شدند، ممکن است خلوص طلای شما کمتر از حد انتظار باشد. برای اطمینان از کیفیت و اصالت، می‌توانید به گزینه‌های خرید قسطی طلا نیز فکر کنید تا طلایی با خلوص تضمین‌شده داشته باشید.
۱۲. تست چگالی؛ اندازه‌گیری علمی برای اصالت طلا
چگالی طلا بین ۱۹/۳ گرم بر سانتی‌متر مکعب است. برای این تست، جواهر خود را وزن کنید و حجم آن را با استفاده از ظرف آب اندازه بگیرید. سپس وزن را بر حجم تقسیم کنید. اگر عدد به‌دست‌آمده نزدیک به ۱۹/۳ بود، طلا واقعی است. به‌خاطر داشته باشید که برخی از فلزات مورداستفاده در طلای تقلبی می‌توانند چگالی مشابه‌ای با طلای واقعی داشته باشند. چگالی استاندارد طلا بسته به نوع آن کمی متفاوت است. چگالی طلای زرد ۱۴ عیار معمولاً بین ۱۲/۹ تا ۱۳/۶ گرم در میلی‌لیتر است، درحالی‌که طلای سفید ۱۴ عیار حدود ۱۴ گرم در میلی‌لیتر چگالی دارد.
۱۳. تست یخ؛ آیا طلای شما در برابر سرما واکنش نشان می‌دهد؟
طلای واقعی رسانای خوبی برای گرماست. برای این روش، یک‌تکه یخ را روی طلا بگذارید. اگر یخ به‌سرعت شروع به ذوب‌شدن کرد، احتمالاً طلا واقعی است. جواهرات بدل معمولاً این ویژگی را ندارند. فقط دقت کنید که طلا را در دمای محیط تست کنید تا نتیجه بهتری بگیرید.
۱۴. صدای طلا؛ با گوش‌دادن به طلا، اصل یا بدل بودن آن را کشف کنید
طلای واقعی صدایی ملایم و زنگ‌دار دارد. برای این تست، طلا را به‌آرامی روی یک سطح سخت بیندازید. اگر صدایی زنگ‌دار و نرم شنیدید، احتمالاً طلا واقعی است. صدای جواهرات بدل معمولاً تیزتر و خش‌دارتر است. این روش برای جواهرات کوچک مثل سکه‌های طلا یا گوشواره‌ها بسیار مؤثر است. اگر شک داشتید، می‌توانید این روش را با دیگر روش‌ها ترکیب کنید.
۱۵. تشخیص تغییر رنگ در نقاط فرسوده طلا؛ نشانهای برای شناسایی اصل یا بدل بودن
طلا به‌عنوان فلزی بسیار نرم، باگذشت زمان در جواهرات آبکاری شده دچار فرسایش می‌شود. بهترین مکان برای بررسی این فرسایش، اطراف لبه‌های جواهرات و سکه‌ها است، جایی که بیشترین تماس را با سطوح خارجی دارند. این نقاط در طول روز معمولاً با پوست یا لباس شما ساییده می‌شوند و به همین دلیل مستعد تغییر رنگ هستند.
اگر در این نواحی، فلز دیگری زیر لایه طلا دیده شود، به‌احتمال زیاد آن جواهر آبکاری شده است و طلای واقعی محسوب نمی‌شود. برای مثال، اگر رنگ نقره‌ای در زیر طلا مشاهده شود، ممکن است نشان‌دهنده فلزاتی مانند نقره یا تیتانیوم باشد. همچنین، رنگ قرمز می‌تواند به معنای استفاده از مس یا برنج به‌عنوان پایه باشد.
چگونه در مغازه طلا را از بدل تشخیص دهیم؟
در بازار طلا، بدل‌ها یا جواهرات تقلبی هم وجود دارند که می‌توانند باعث سردرگمی و ضرر مالی شوند. اما نگران نباشید، چون راه‌های مختلفی وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا طلا را از بدل تشخیص دهید. در ادامه با ۱۰ روش کارآمد برای تشخیص طلای اصل از بدل که طلافروشان از آن‌ها استفاده می‌کنند، آشنا خواهید شد.
۱. تست خراش؛ آیا طلا آسیب می‌بیند؟
اگر بخواهید خیلی سریع از اصالت طلا مطمئن شوید، تست خراش را امتحان کنید. طلا هیچ‌وقت خراش نمی‌خورد، اما فلزات بدل به‌راحتی آسیب می‌بینند. این روش یک تست ساده است که می‌تواند در مغازه‌های طلافروشی انجام شود. کافی است ناخن یا هر جسم دیگری که سطح سختی دارد را روی طلا بکشید. اگر طلا هیچ آسیبی ندید، پس احتمالاً اصل است.
۲. سوزن داغ؛ تستی ساده و سریع برای تشخیص طلا
اگر دسترسی به ابزار خاص ندارید، می‌توانید یک سوزن را گرم کرده و آن را روی سطح طلا قرار دهید. طلا به‌سرعت داغ می‌شود، درحالی‌که بدلیجات این واکنش را نشان نمی‌دهند. این روش به‌ویژه در طلافروشی‌ها محبوب است و شما می‌توانید با استفاده از آن به‌راحتی از اصل بودن یا بدل بودن طلا مطمئن شوید.
۳. حرارت؛ وقتی طلا در برابر گرما مقاوم است
طلا در برابر حرارت بسیار مقاوم است و تغییر رنگ نمی‌دهد. اگر قطعه‌ای در معرض شعله قرار بگیرد و تغییر رنگ دهد، ممکن است بدل باشد. این ویژگی باعث می‌شود طلا همیشه براق و درخشان باقی بماند. در مغازه‌های طلافروشی، این تست می‌تواند در عرض چند ثانیه به شما کمک کند تا اصالت طلا را بررسی کنید.
۴. براقیت طلا؛ اگر درخشید، اصل است!
طلا همیشه براق و درخشنده است. اگر طلا براقیت و درخشندگی طبیعی خود را از دست داده باشد، احتمالاً بدل است. در مغازه‌های طلافروشی، فروشندگان معمولاً از این ویژگی برای تشخیص طلا استفاده می‌کنند. برای بررسی براقیت طلا، کافی است آن را زیر نور نگاه کنید. اگر طلا درخشندگی خاصی داشت، احتمالاً اصل است.
۵. دستگاه‌های تست طلا؛ بهترین راه برای تشخیص سریع
دستگاه‌های پیشرفته تست طلا در مغازه‌ها می‌توانند به‌سرعت و با دقت بالایی طلا را از بدل تشخیص دهند. این دستگاه‌ها معمولاً از تکنولوژی‌های خاص مانند امواج صوتی برای تشخیص استفاده می‌کنند. اگر قصد خرید طلا دارید و از اصالت آن مطمئن نیستید، از فروشگاه‌هایی که از این دستگاه‌ها استفاده می‌کنند خرید کنید. این دستگاه‌ها دقت بسیار بالایی دارند و به شما اطمینان می‌دهند که طلا اصل است.
۶. آزمایش XRF؛ شناسایی ترکیبات طلا بادقت بالا
آزمایش XRF (فلورسانس اشعه ایکس) یکی از پیشرفته‌ترین و دقیق‌ترین روش‌ها برای شناسایی ترکیبات طلا است. در طلافروشی‌ها، دستگاه‌های XRF به طور گسترده‌ای برای تشخیص اصالت طلا و بررسی میزان خلوص آن استفاده می‌شوند. برای استفاده از این روش، کافی است قطعه طلا را داخل دستگاه قرار دهید و دستگاه اشعه ایکس را به آن ارسال کند. پس از چند ثانیه، دستگاه گزارشی دقیق از ترکیبات طلا و عناصری مانند نقره، مس یا دیگر فلزات همراه نشان می‌دهد.
۷. تستر الکترونیکی طلا؛ راهی سریع و آسان برای بررسی خلوص طلا
تستر الکترونیکی طلا یکی دیگر از روش‌های سریع و مؤثر برای شناسایی خلوص طلا است. این تسترها به طور معمول به‌صورت دستگاه‌های قابل‌حمل طراحی شده‌اند که می‌توانند به‌سرعت خلوص طلا را اندازه‌گیری کنند. برای استفاده از این دستگاه، فروشنده کافی است دستگاه را روی سطح طلا قرار دهد و پس از چند ثانیه، دستگاه عددی نشان خواهد داد که نشان‌دهنده خلوص طلا است. این روش به دلیل سرعت و دقت بالایی که دارد، به‌ویژه در مواردی که زمان زیادی برای تست‌های دیگر ندارید، بسیار مناسب است.
۸. تست طلا با سنگ محک؛ روشی سنتی و مؤثر برای تشخیص اصالت طلا
یکی از قدیمی‌ترین و سنتی‌ترین روش‌ها برای تشخیص اصالت طلا، استفاده از سنگ محک است. این روش در طلافروشی‌ها به‌ویژه برای بررسی خلوص طلاهای کم خلوص یا نمونه‌های خاص به کار می‌رود. سنگ محک یک سنگ سیاه‌رنگ و مقاوم است که سطح آن صاف و غیرمغناطیسی است.
برای انجام این تست، ابتدا یک خط نازک از طلا روی سنگ محک بکشید. سپس چند قطره از اسیدهای مخصوص طلا (که برای هر درجه خلوص طلا متفاوت است) روی خط کشیده شده بریزید. اگر طلا اصیل باشد، اسید تأثیری روی آن نخواهد گذاشت. اما اگر قطعه بدل باشد، اسید موجب تغییر رنگ و خوردگی آن خواهد شد.
اگر شما هم به خرید النگو طلا اقساطی فکر می‌کنید یا به دنبال درخواست وام برای خرید طلا هستید، می‌توانید به فروشگاه آنلاین دیجی‌شهر سر بزنید و خرید مطمئنی داشته باشید.
۹. کدهای حک‌شده روی طلا، شناسنامه طلا!
یکی از ساده‌ترین و مطمئن‌ترین روش‌ها برای تشخیص طلای اصل، بررسی کدهای حک‌شده روی آن است. این کدها مانند شناسنامه طلا هستند و اطلاعات کاملی درباره عیار و جنس آن به شما می‌دهند. کدهای رایج روی طلا شامل ۳۷۵، ۵۰۰، ۷۵۰، ۹۱۶ و ۹۹۹ هستند. هرچه این عدد بزرگ‌تر باشد، درصد خلوص طلا بیشتر است. پس قبل از خرید، حتماً کد حک شده روی طلا را بادقت بررسی کنید.
برای مثال، اگر روی یک انگشتر طلا کد ۷۵۰ حک شده باشد، به این معنی است که ۷۵درصد از وزن آن طلا خالص است و ۲۵درصد آن آلیاژ است. با کمی دقت و کمی اطلاعات، شما هم می‌توانید مثل یک کارشناس طلا، اصالت آن را تشخیص دهید.
۱۰. تست طلا با چاقو یا خط‌کش؛ روشی ساده برای شناسایی اصالت طلا
یکی دیگر از روش‌های ساده و قدیمی برای تشخیص اصالت طلا، استفاده از چاقو یا خط‌کش است. برای انجام این تست، فروشنده یا خریدار یک خط‌کش فلزی یا چاقو را روی سطح قطعه طلا می‌کشد. اگر طلا اصیل باشد، به دلیل نرمی خود، احتمالاً کمی از سطح آن خراشیده می‌شود. اما اگر قطعه بدل باشد، چاقو یا خط‌کش به‌سختی روی سطح آن حرکت می‌کند و هیچ خراشی روی آن نخواهد افتاد.
سخن پایانی
تشخیص طلای اصل از بدل، نیازمند کمی دقت و دانش است. با استفاده از روش‌های ساده‌ای که در این مقاله به شما آموزش دادیم، می‌توانید به‌راحتی از اصالت طلای موردنظرتان مطمئن شوید. اما به یاد داشته باشید که هیچ روش خانگی به‌اندازه آزمایشگاه‌های تخصصی دقیق نیست. پس اگر قصد خرید قسطی طلا را دارید، حتماً به یک طلافروشی معتبر مراجعه کنید یا برای دریافت وام آنلاین بدون ضامن دیجی‌شهر اقدام کنید.
سؤالات متداول
۱. آیا می‌توان با آهنربا تمام طلاهای بدل را تشخیص داد؟
خیر، برخی آلیاژهای طلا ممکن است کمی به آهنربا جذب شوند. آهنربا برای تشخیص طلاهای بدل با روکش طلا مفیدتر است.
۲. کدهای حک‌شده روی طلا چه اطلاعاتی می‌دهند؟
کدهای حک شده روی طلا نشان‌دهنده عیار طلا و گاهی محل ساخت آن هستند. مثلاً کد ۷۵۰ نشان می‌دهد ۷۵درصد از وزن طلا خالص است.
۳. آیا تغییر رنگ طلا نشانه بدل بودن آن است؟
لزوماً خیر. برخی عوامل محیطی مانند مواد شیمیایی یا عرق بدن می‌توانند باعث تغییر رنگ موقت طلا شوند. اما اگر تغییر رنگ دائمی باشد، ممکن است نشانه بدل بودن یا روکش بودن طلا باشد.
۴.آیا می‌توان با چشم غیرمسلح، طلای اصل را از بدل تشخیص داد؟
در برخی موارد، باتوجه‌به رنگ، درخشندگی و وزن طلا، می‌توان حدسی زد که طلا اصل است یا بدل. اما برای اطمینان کامل، بهتر است از روش‌های دیگر نیز استفاده شود.
