تمایل به کارآفرینی، خوداشتغالی و راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک خانگی، در سال‌های اخیر افزایش قابل‌توجهی داشته است. مزیت بزرگ این نوع مشاغل، امکان کسب سود و درآمد بیشتر نسب به شغل‌های کارمندی و ایجاد اشتغال برای صدها نفر دیگر است.
اما راه‌اندازی کسب‌وکار، بدون داشتن پشتوانه مالی امکان‌پذیر نیست. حتی یک کسب‌وکار کوچکی خانگی هم به سرمایه اولیه کوچک برای خرید تجهیزات یا فراهم کردن محلی برای انبار محصولات نیاز دارد. وام فنیوحرفهای، تسهیلاتی است که توسط دولت برای رفع مشکلات مالی در شروع راه‌اندازی کسب‌وکارهای خوداشتغالی و کارآفرینی ارائه می‌شود.
در این مطلب به بررسی شرایط اعطای وام فنیوحرفهای، انواع مختلف این وام و مشاغل زیرمجموعه آن می‌پردازیم. همچنین درباره مبلغ، میزان سود، نحوه بازپرداخت و مراحل ثبت‌نام وام فنیوحرفهای هم صحبت خواهیم کرد.
وام فنی‌و حرفه‌ای چیست؟
وام فنیوحرفهای (وام خوداشتغالی) به افرادی تعلق می‌گیرد که از سازمان فنیوحرفهای مدرک دریافت کرده‌اند، این وام به افراد آموزش‌دیده زیر نظر این سازمان کمک می‌کند تا بر اساس یک مهارت خاص، کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کنند و از آموخته‌های خود در جهت اشتغال‌زایی و کسب درآمد استفاده کنند. افراد متقاضی می‌توانند در قالب راه‌اندازی کسب‌وکار خانگی، خوداشتغالی، کارآفرینی و سربازی این وام را دریافت کنند.
انواع وام فنیوحرفهای به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟
وام فنیوحرفهای به افرادی که چه قصد راه‌اندازی کسب‌وکار خانگی را دارند و چه می‌خواهند با استخدام سایر افراد به کارآفرینی بپردازند، پرداخت می‌شود.
وام فنیوحرفهای برای مشاغل خانگی
مشاغل خانگی به فعالیت‌هایی گفته می‌شود که در محیط خانه و بدون ایجاد مزاحمت برای واحدهای همجوار، منجر به تولید کالا یا خدمات قابل عرضه می‌شود. حوزه‌های مجاز فعالیت مشاغل خانگی عبارت‌اند از:
- صنایع دستی
- فرش دستباف و رشته‌های مرتبط با فرش
- صنایع تولیدی (صنعت و خدمات)
- تجارت الکترونیک
- امور تولیدات دامی
- شیلات
- صنایع تبدیلی و تکمیلی
- کشاورزی
- عشایری
- امور تولیدات گیاهی
- فعالیت‌های فرهنگی و هنری
بیشتر بخوانید: وام بازنشستگان تامین اجتماعی چیست؟ سال ۱۴۰۳| نحوه دریافت و مدارک
وام فنیوحرفهای برای خود‌اشتغال‌ها (مشاغل خویش‌فرمایی)
مشاغل خویش‌فرمایی به کسب‌وکارهایی گفته می‌شود که موسس آن‌ها دارنده مدرک فنیوحرفهای است و با مدرک خود در آن شاغل می‌شود. معمولاْ مشاغلی مانند آرایشگری، خیاطی، تعمیرات لوازم خانگی، مکانیک خودرو، برق صنعتی، برق ساختمان، تعمیر کولر گازی، نصب و تعمیرات پکیج، پرورش طیور، ریخته‌گریری و صنایع چوب و کاغذ کسب‌وکارهای خوداشتغال می‌شوند.
وام فنیوحرفهای با هدف کارآفرینی
فعالیت‌هایی که در راستای پرورش یک ایده باعث ایجاد یک کسب‌وکار جدید می‌شوند، در حوزه کارآفرینی قرار دارند. برخی مشاغل این حوزه عبارت‌اند از:
- دوخت انواع پوشاک
- چرم‌دوزی
- گیوه‌دوزی
- حوله‌بافی
- نخ‌ریسی
- پارچه‌بافی
- فرش‌بافی
- گلیم‌بافی
- ساخت زیورآلات
- خاتم‌کاری
- قلم‌زنی
- معرق‌کاری
- تراش سنگ قیمتی
- دامداری
- مرغ‌داری
- شیلات
- کشاورزی
- صنایع دستی
- پرورش محصولات گلخانه‌ای
- زنبورداری
- پرورش گل
- تولید قارچ
- گیاهان دارویی
- عرقیات گیاهی
- برنامه‌نویسی
- انیمیشن‌سازی
- پشتیبانی سایت
وام فنیوحرفهای برای سربازان
وام فنیوحرفهای سربازی، برای حمایت مالی از سربازهایی ارائه می‌شود که دوره خدمت خود را به پایان رسانده‌اند. البته فقط افرادی که سربازی خود را بعد از سال ۱۳۹۷ تمام کرده‌اند، واجد شرایط دریافت این وام هستند. سربازهایی که گواهی‌نامه‌های مهارتی معتبر در زمینه‌های صنعتی، کشاورزی، فرهنگی، هنری، خدماتی و … را داشته باشند، می‌توانند برای گرفتن این وام اقدام کنند.
انواع مختلف وام فنیوحرفهای و مشاغل زیرمجموعه آن را می‌توانید در جدول زیر ببینید:
دریافت وام با مدرک فنیوحرفهای چه شرایطی دارد؟
دریافت وام فنیوحرفهای نیز مانند هر وام دیگری، دارای شرایط عمومی و اختصاصی است. این شرایط عبارت‌اند از:
شرایط عمومی وام فنیوحرفهای
- داشتن تابعیت ایران
- داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم
- عدم اشتغال یا بهره‌مندی از بیمه اشتغال
- عدم استفاده از تسهیلات صندوق کارآفرینی امید
- عدم اشتغال در بخش دولتی
- عدم اشتغال در شرکت‌ها و موسسه‌های غیردولتی در زمان دریافت تسهیلات
- عدم دریافت حقوق بازنشستگی
- سن حداقل ۱۸ و حداکثر ۵۰ سال
- داشتن مجوزهای اشتغال مورد نیاز
بیشتر بخوانید: بررسی و مقایسه‌ی انواع وام؛ کدام وام مناسب شماست؟
شرایط اختصاصی وام فنیوحرفهای
- تناسب مدرک فنیوحرفهای متقاضی با عنوان شغلی
- مدرکی مبنی بر سکونت متقاضی در محل ایجاد اشتغال
- ارائه چک و سفته (معادل ۱۵۰درصد تسهیلات)
- معرفی ضامن معتبر (کارمند رسمی) همراه با گواهی کسر از حقوق
- ارائه طرح یا ایده خلاقانه اشتغال
مبلغ وام فنیوحرفهای چقدر است؟
مبلغ وام فنیوحرفهای با توجه به نوع تسهیلات و مدرک متقاضی در هر سال می‌تواند متفاوت باشد. سقف تسهیلات وام فنیوحرفهای در سال ۱۴۰۳، بین ۱۰۰ تا ۱۵۰میلیون متغیر است. همچنین از آنجا که موسسات مالی مختلفی این وام را ارائه می‌کنند، در نتیجه مبلغ سقف آن هم ممکن است بیشتر از این بازه باشد.
نرخ سود و شرایط بازپرداخت وام فنیوحرفهای چگونه است؟
حداکثر سود وام فنی‌حرفه‌ای، ۴درصد و مدت بازپرداخت آن ۷سال (۸۴ماه) است. لازم به ذکر است که شرایط بازپرداخت وام‌ها، ممکن است در موسسات مالی مختلف، فرق داشته باشد؛ به همین دلیل بهتر است برای کسب اطلاع از شرایط دقیق، به بانک یا موسسه مدنظرتان مراجعه کنید. در جدول زیر، سقف انواع تسهیلات فنیوحرفهای همراه با جزئیات آن را می‌بینید.
| نوع وام فنی‌حرفه‌ای | مبلغ وام | نرخ سود |
| مشاغل خانگی | ۱۵میلیون تومان | ۴درصد |
| خوداشتغالی | ۱۰۰میلیون تومان | ۴درصد |
| کارآفرینی | ۱۵۰میلیون تومان به‌ازای هر فرصت شغلی (تا سقف ۴میلیارد تومان) | ۴درصد |
| سربازی | ۱۵۰میلیون تومان | ۲ تا ۴درصد |
ضمانت لازم برای دریافت وام فنیوحرفهای
ضمانت مورد نیاز وام فنی‌حرفه‌ای، بسته به مبلغ آن مشخص می‌شود. متقاضی باید به‌ازای هر ۵۰میلیون تومان، یک ضامن کارمند رسمی با گواهی کسر از حقوق را معرفی کند. علاوه بر این، چک و سفته امضاشده توسط ضامن به میزان ۱/۵برابر مبلغ وام درخواستی هم مورد نیاز است. ممکن است برای وام‌های با مبلغ بالاتر، بانک از متقاضی وثیقه ملکی یا پروانه کسب را هم درخواست کند.
چه مدارکی برای دریافت وام فنیوحرفهای لازم است؟
قبل از مراجعه به موسسات ارائه‌دهنده وام، بهتر است مدارک لازم را آماده کنید تا پرداخت وام با تاخیر مواجه نشود. مدارک لازم برای این وام عبارت‌اند از:
- اصل و کپی کارت ملی (یا رسید کارت ملی هوشمند) و شناسنامه متقاضی وام
- اصل و کپی کارت ملی (یا رسید کارت ملی هوشمند) و شناسنامه ضامن‌ها
- گواهی کسر از حقوق ضامن‌ها
- اصل و کپی مدرک فنیوحرفهای
- اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت دائم متقاضی
- مدارک مربوط به محل سکونت متقاضی (کپی سند خانه، اجاره‌نامه و در برخی موارد استشهاد محلی)
- مجوزهای کسب‌وکار (مجوز اشتغال، پروانه کسب، جواز تاسیس و …)
کدام موسسات بانکی وام فنیوحرفهای پرداخت می‌کنند؟
بانک‌ها و موسسات مالی مختلفی این وام را ارائه می‌کنند. به همین دلیل بهتر است از شعب بانک‌ها یا موسسات، درباره امکان دریافت این وام سوال کنید. برخی از معروف‌ترین مراکز مالی ارائه‌دهنده وام فنی‌حرفه‌ای عبارت‌اند از:
- صندوق کارآفرینی امید
- بنیاد برکت
- صندوق نوآوری و شکوفایی
- بانک سپه
- بانک رسالت
- بانک ملی
- پست‌بانک
- بانک ملت
- بانک صادرات
- بانک رفاه
- بانک کشاورزی
- بانک سینا
- بانک قرض‌الحسنه مهر ایران
مراحل ثبت‌نام دریافت وام فنیوحرفهای
مراحل دریافت وام در هر بانکی ممکن است متفاوت باشد. معمولا برای گرفتن وام فنی‌حرفه‌ای باید مراحل زیر را دنبال کنید:
- ثبت‌نام در سامانه وام فنیوحرفهای به آدرس mcls.gov.ir (سربازها باید در سایت سرباز ماهر به آدرس smaher.ir ثبت‌نام کنند.)
- ارائه طرح توجیهی یا ایده (در صورت نیاز)
- مراجعه به سایت اینترنتی بانک و ثبت‌نام برای گرفتن وام (شامل آپلود مدارک مورد نیاز و ثبت مشخصات)
- مراجعه حضوری به بانک برای تکمیل درخواست
بعد از بررسی درخواست توسط کارشناس ارزیابی مستقر در بانک و تایید، وارد صف گرفتن وام فنیوحرفهای می‌شوید. در صورتی که کارشناس بانک، مدارک یا صلاحیت شما را برای دریافت این وام کافی نداند، از صف بررسی حذف شده و ممکن است مشمول پرداخت جریمه شوید.
جمع‌بندی
خرید محصولات جدید، احداث انبار یا تهیه تجهیزات تولیدی، در ابتدای شروع کسب‌وکار هزینه‌بر است. به همین دلیل، راه‌اندازی کسب‌وکار، مخصوصاْ کسب‌وکار خانگی و خرد، بدون داشتن سرمایه اولیه دشوار است. خوشبختانه دولت با ارائه وام فنی حرفه‌ای، از افرادی که از سازمان فنی حرفه‌ای مدرک گرفته‌اند، حمایت می‌کند.
این وام به همه افرادی که با مدرک فنی حرفه‌ای خود قصد کارآفرینی یا راه‌اندازی یک شغل خانگی را دارند، اعم از سربازها، روستاییان، خانم‌های خانه‌دار و غیره، ارائه می‌شود. مبلغ این وام در بانک‌های مختلف و برای گروه‌های متفاوت متقاضی، فرق دارد. به‌طور متوسط این وام با سقف ۱۰۰ تا ۱۵۰میلیون تومان، با سود حداکثر ۴درصد و بازپرداخت ۷ساله ارائه می‌شود.
